Gaz sıkıntısı 'kara elmas' formülüyle çözülecek

Enerji Bakanı Taner Yıldız Türkiye’nin elektrik üretiminde doğalgaza olan bağımlılığını azaltmak için yerli kömüre dayalı santral yatırımlarını teşvikle hızlandıracaklarını söyledi. Yıldız, ilk aşamada 7 bin megavatla süreci başlatacaklarını kaydetti

İran’la yaşanan fiyat krizi ve Rusya’dan gelen doğalgazdaki düşüş Türkiye’yi elektrikte doğalgaz bağımlılığını azaltmaya itti. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Türkiye’nin, elektrik üretiminde doğalgaza olan bağımlılığını, yerli kömüre dayalı santral yatırımlarını bazı teşviklerle hızlandırarak azaltacaklarını söyledi.

Bakan Yıldız, Elektrik Dağıtıcıları Derneği’nin (ELDER) Abant’ta gerçekleştirdiği toplantının ardından basınla sohbet etti. Yıldız, Rusya’dan Batı Hattı’ndan gelen doğalgazın miktarının perşembe gününden başlayarak azaldığına işaret ederek, Ukrayna, Romanya ve Bulgaristan’ın hatta müdahale ederek, Türkiye’ye gelen gazdan kullandığını söyledi. Yıldız, doğalgazda yaşanan arz sorunu nedeniyle elektrikte kısmi kesintilerin gündeme geldiğini, demir-çelik fabrikalarında kısa süreli de olsa üretime ara verildiğini söyledi.

‘Hedef Gazın Payını Yüzde 30’a İndirmek’

Cuma gecesinden itibaren elektrik ve sanayide normale dönüldüğünü belirten Yıldız “Bundan sonra yapılacak yatırımlarda doğalgazdan elektrik üretimiyle ilgili sınırlama getireceğiz. Bunları peyder pey açıklayacağız. 2023’te doğalgazın üretimdeki payını yüzde 30’a düşürmeyi hedefliyoruz” dedi. Bakan Yıldız, elektrik üretiminde kömür ile su dahil yenilenebilirlerin payının yüzde 30 olacağını, nükleerin de yüzde 10 pay alacağını söyledi. “Ben gaz fiyatının nereye gideceğini öngöremem ama yerli kömürün, güneşin, rüzgârın, jeotermalin fiyatlarını öngörebilirim. Öngöremediğim bir şeyle ilgili ben tavsiye etmiyorum” diyen Yıldız, yerli kömüre dayalı santral yatırımlarını bazı teşviklerle hızlandırmayı hedeflediklerini kaydetti. 11.5 milyar ton kömürü özel sektörün kullanımına açacaklarını söyleyen Yıldız, şöyle konuştu: “Diyelim bir bölgede 50 milyon ton kömür var, Yatırımcıya, ‘Şu kadar megavat santralı bu sahada kurmanız halinde ihaleye çıkacağız, bu kömürü otuz yıl işletebileceksiniz’ diyoruz. Bu kömür sadece elektrik üretiminde kullanacak. Varlık satışı yapmıyoruz, kömür sahasının varlığı bizde ruhsatını yatırımcıya veriyoruz. Yatırımcı bir santral kuracak, kurduğu saha içerisinde üreteceği elektrikten bize katılım payı verecek. Suda olduğu gibi.”

11.5 milyar tonluk kömür rezervinin, ekonomik değerlendirebilir santral potansiyelinin 17-18 bin megavat olduğunu anlatan Yıldız, ilk aşamada 7 bin megavatla süreci başlatacaklarını söyledi.

‘İran’dan İndirim İsteme Hakkımız Var’

Yıldız, İran Petrol Bakanı’nın “Türkiye’ye gaz fiyatında indirim yapmayacağız” açıklamasını da şöyle değerlendirdi: “Bu görüşe saygımız var ama bizim de doğalgazın fiyatının uluslararası fiyatlardan daha yüksek oluşu gerekçesiyle indirim talep etmeye hakkımız var. Beş ülkeden gaz alıyoruz, en yüksek fiyat İran’ın. Madem ki fiyat indirilemeyecek, biz tahkimle bunu yapmak durumundayız. İran’dan, indirim talebimiz temmuz ya da ağustosta başlıyor. Rusya talebimizi olumlu karşıladı. İran’la ilgili 19 Mart’a kadar süre var.”

Yıldız, doğalgazdaki arz sorunu nedeniyle elektrikte kısmi kesintilerin gündeme geldiğini, demir-çelik fabrikalarında kısa süreli de olsa üretime ara verildiğini söyledi. Cumadan itibaren elektrik ve sanayide normale dönüldüğünü belirten Yıldız “Geçen yıl ocak ayında günlük 171 milyon metreküp olan doğalgaz tüketimi, bu yıl 186 milyon metreküpe kadar çıktı. Ankara’da yüzde 50’ler civarında bir talep patlaması olacağını ben bile tahmin etmemiştim. Bunun nedeni aşırı soğuk” dedi. (Olcay Aydilek, Haberturk, 5 Şubat 2012)